Współdziałanie. O kolektywach i ich sprawczości

Galeria Studio, Warszawa, 25 maja 2025, godz. 12.00-15.00

Czy znacie ten moment, to uczucie, które sprawia, że spotkane osoby myślą tak jak wy i wiecie, że uda się wam coś wspólnie zdziałać? Impuls sprawiający, że grupa ludzi staje się kolektywem?  Proces ten może też zachodzić powoli, kiedy np. praca nad konkretnym projektem przeradza się w kolejne wspólne aktywności, zaangażowanie i trwałe więzi, z których wyłania się kolektyw.

W dobie kryzysu humanitarnego i klimatycznego, konfliktów zbrojnych i coraz większego poczucia zagrożenia, bycie razem i wspólne działanie zdaje się być utopijnym, a zarazem jedynym sposobem na przetrwanie. Jak pisze Sarah Ahmed Potrzebujemy siebie nawzajem, żeby przetrwać; musimy być częścią naszego wzajemnego przetrwania. Oddolne inicjatywy społeczne, solidarność, a zarazem  otwarcie oczu na brutalną rzeczywistość, jakiej  byłyśmy świadkami i uczestniczkami w czasie wybuchu pelnoskalowej wojny w Ukrainie, są tego najlepszym dowodem.

Jednocześnie dawne nierówności i wykluczenia są jeszcze bardziej odczuwalne, przez co intersekcjonalność feminizmu stała się jak nigdy naszą codziennością. W tej sytuacji kolektywne strategie oporu, ale też wspólna troska, praca afektywna, dbałość edukację i lepsze życie również w skali lokalnej zdają się być skutecznym narzędziem zmiany. 

Podobny temat podjęłyśmy w 2019 roku w trakcie XI seminarium zatytułowanego Sztuka i aktywizm feministyczny. Te sześć lat zdaje się być całą epoką. My same jako kolektyw SemFem przeszłyśmy zmiany, o których też chciałybyśmy opowiedzieć.

Zapraszamy do podzielenia się Waszymi doświadczeniami związanymi z pracą kolektywną łączącą zaangażowanie w kwestie społeczne i emancypacyjne z praktyką w obrębie kultury wizualnej. Czekamy na propozycje 20-minutowych wystąpień. Do zwięzłych zgłoszeń nadsyłanych do 1 maja 2025 pod adresem: seminariumfeministyczne@gmail.com prosimy dołączyć jeden jpg (wraz z podpisem) jako ilustrację, którą będziemy mogły wykorzystać w celu promocji XXXIV SemFem.

XXXIII Seminarium Feministyczne | Cicho już byłyśmy

Nabór trwa do 20 stycznia 2025!

Seminarium odbędzie się 1 lutego 2025 w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie

Wystawa „Chcemy całego życia. Feminizmy w sztuce polskiej” spotkała się z bardzo dużym zainteresowaniem różnych środowisk i inspiracją do dyskusji. Nie tylko osoby pracujące w polu sztuki uznały ją za ważne wydarzenie artystyczne – o wystawie pisały zarówno mainstreamowe media, jak i internetowe influencerki i bloggerki, setki osób wrzucały na media społecznościowe relacje ze swojej wizyty w galerii. Każdego dnia przez trzy miesiące przychodziły tu dziesiątki osób, zarówno z Trójmiasta jak i przyjezdnych, nawet z drugiego końca Polski. Publiczność wystawy miała okazję skonfrontować się z przekrojowym zestawieniem prac związanych z tematyką emancypacyjną na różnych polach. Zapewne wiele osób znalazło tu przynajmniej jeden wątek osobisty – dotyczący jej samej lub osób z najbliższego otoczenia.

Dla twórców i twórczyń, których prace pokazywane są na wystawie, feminizm nie jest tylko „trampoliną do artystycznej kariery”, ale przede wszystkim jest modelem współżycia ze światem, który jak się okazuje, znajduje coraz więcej zwolenniczek i zwolenników. Wydarzenia towarzyszące wystawie niejednokrotnie przeradzały się w mikro-platformy aktywizujące uczestniczące w nich osoby. Dlatego mamy poczucie, że warto te doświadczenia zsumować – usiąść przy wspólnym stole i przedyskutować pomysły na realne działania. W Polsce na wielu polach dochodzi do dyskryminacji, a politycy, zajęci przepychankami w komisjach śledczych, nie są w stanie doprowadzić do zmiany społecznej. Musimy przeprowadzić ją same. I mówić o tym głośno.

“Cicho już byłyśmy” to jedno z haseł ogólnopolskich protestów w sprawie przywrócenia praw reprodukcyjnych w Polsce. Taki tytuł nosił też profrekwencyjny spot Inicjatywy Wschód zrealizowany przed ostatnimi wyborami parlamentarnymi. I taki tytuł wybrałyśmy na najbliższe Seminarium Feministyczne. Zaproszenie do udziału w nim kierujemy nie tylko do osób działających w polu sztuki, ale do wszystkich, którym bliskie są współczesne feminizmy. Tym razem nie czekamy na referaty, ale na wszelkiego rodzaju refleksje związane z tematyką prac pokazywanych na wystawie – a także tą, której być może zabrakło. Wszystkie głosy zostaną wysłuchane.

Mamy nadzieję, że galeria sztuki stanie się miejscem, gdzie rodzą się idee, tworzą alianse i wykuwane są konkretne plany działania.

Zgłoszenia mogą dotyczy między innymi tematów takich jak:

samoorganizacja i kolektywizm

edukacja powszechna i artystyczna

inicjatywy ekofeministyczne

literatura emancypacyjna

powszechna opieka socjalna i medyczna

prawa reprodukcyjne i dostęp do aborcji

wykluczenie ekonomiczne i bieda

związki partnerskie

tranzycja

dyskryminacja w miejscu pracy

waloryzacja pracy domowej

wprowadzenie parytetów

upowszechnienie feminatywów lub form niebinarnych i neutralnych

popularyzacja dorobku osób doświadczających wykluczenia społecznego

przemoc domowa, seksualna i ekonomiczna

praca seksualna

Zgłoszenia zawierające imię, nazwisko oraz krótki (2-3 zdania) zarys problematyki prosimy kierować na adres: seminarium.feministyczne@gmail.com.

Na propozycje czekamy do 20 stycznia 2025.

Zapraszamy na XXXI Seminarium Feministyczne: Artystki w drodze. Podróżniczki, migrantki, uchodźczynie

25 kwietnia 2024
godz. 17.00-20.00
Dom Norymberski
ul. Skałeczna 2, Kraków

Program wystąpień:
1) Renata Kopyto, Lucia Moholy, “Fotografka modernizmu”
2) Sylwia Gorak, “W poszukiwaniu siły – Nowy Jork i Bałkany”
3) Magdalena Maciudzińska-Kamczycka, Aleksandra Stoyanov i Nirit Takele: ,,Wszystkie drogi
prowadzą do Izraela”
4) Marta Normington, “Refleksje z drogi: podróż jako odmienny stan świadomości w praktyce
artystycznej”
5) Julia Sikorska, “Radzenie sobie z trauma wojenną poprzez teatr, na przykładzie teatru tłusta langusta w Poznaniu ”

Seminarium towarzyszy wystawie Artystka w podróży. 9-26 kwietnia 2024
15.30 – oprowadzanie kuratorskie po wystawie – Anka Leśniak.
Ilustracja: Rimma Tyshkevych, Anastasiia Ivasova, Ewa Kaczmarek, Genesis, fot. Andrzej Majos

Podróże kobiet to szczególne zagadnienie, ponieważ ze względu na swoją pozycję w społeczeństwie, mobilność kobiet z różnych względów była i nadal jest w ograniczana. W XIX-wiecznej karykaturze z niemieckojęzycznej gazety zreprodukowanej w książce Pera Faxnelda “Satanic Feminism”, pod hasłem „Niesamowity rozwój” kobieta jadąca na rowerze zestawiona została z Wiedźmą na miotle. Obawy przeciwników praw kobiet okazały się słuszne, gdyż ten prosty środek lokomocji odegrał istotną rolę w zwiększeniu mobilności i emancypacji kobiet, w tym w organizowaniu demonstracji sufrażystek. Podróże podejmowały również pierwsze pokolenia kobiet aspirujących do profesjonalnej kariery artystycznej.

W 1895 roku młoda rzeźbiarka Teresa Feodorowna Ries stworzyła figurę Wiedźmy przygotowującej się na Sabat Czarownic. Atrybutem tego protofeministycznego wizerunku kobiecości jest miotła, która ma posłużyć za środek transportu. Ries odbyła wiele podróży w celach artystycznych, jak i poznawczych, np. uchodzącą za niebezpieczną podróż nad jezioro Bajkał. W wieku siedemdziesięciu kilku lat, prześladowana za żydowskie pochodzenie przez nazistów, musiała uciekać z Wiednia. Schronienie znalazła w malowniczym szwajcarskim Lugano – swoim „gorzkim raju”, gdzie spędziła resztę życia i aż do jego końca zabiegała u austriackich władz o odnalezienie i ochronę jej pozostawionych w Wiedniu prac. Jak pisała w swoich wspomnieniach „I tak miałam większe szczęście niż 5 milionów ludzi…”.

Dziś kobiety jako część artystycznego świata, „turystyki artystycznej” podróżują, zmieniają miejsce zamieszkania aby realizować projekty, brać udział w rezydencjach i wydarzeniach artystycznych. Nie zawsze jednak taka podróż wiąże się jedynie z potrzebą artystycznego rozwoju. Czasami o emigracji decydują względy ekonomiczne i polityczne. Zwłaszcza w ostatnich latach, rezydencje artystyczne okazują się jedyną drogą ucieczki z obszarów objętych wojną. Istotna jest też kwestia potencjalnych zagrożeń związanych z podróżą, które kobiety muszą brać pod uwagę w patriarchalnych społeczeństwach.

Ilustracja: Julia Sikorska

Zapraszamy na XXX Seminarium Feministyczne
Czujne ciała: sztuka i medycyna
13 stycznia 2024, godz. 15.00-18.00
Fundacja Alina, Brzozowa 31/33, 00-258 Warszawa

Program wystąpień:
1) Sylwia Gorak, “Echolokacja -sztuka-choroba-przemiana”
2) Iza Moczarni-Pasiek, “Kalendarz Amazonek – herstoria pewnej idei”
3) Patrycja Orzechowska, “Miłość i Medycyna. Antologia (1864-2014), 2014”
4) dr Magdalena Furmanik-Kowalska, “Lekarstwo na ból. O sztuce chińskiej artystki Zhang Yanzi”
5) Barbara Niewiadomska, “JA. ONA. JEJ. Portrety kobiet.”

W „Narodzinach kliniki” Michel Foucault przedstawia genezę funkcjonowania w społeczeństwie koncepcji normy jako modelu epistemologicznego organizującego wiedzę. Wpisana w ten model współczesna medycyna, jako jedno z narzędzi poznawania zobiektywizowanej prawdy o świecie, traktuje chorobę jako
niezgodną z normą, kładąc jednocześnie duży nacisk na utrzymanie kontroli nad ciałem.
Aktywności twórcze mają potencjał podważania dominujących narracji i sposobów myślenia o ciele – poszukiwania nowych definicji, nowego znaczenia cielesności. Proponowania nowych sposobów bycia, funkcjonowania w przestrzeni publicznej, wprowadzania niestygmatyzujących zasad, a nawet emancypacji niemieszczącej się w kanonach społecznych cielesności. Obserwacja ciała, które jest lub staje się niepotoczne, może przerodzić się w kreatywny stan twórczy, który pełni rolę regeneracji ciała, oswajania tematu choroby lub/i przemian ciała.
„Czujne ciała” to tytuł XXX Seminarium Feministycznego, które odbywać się będzie w przestrzeni Fundacji Alina przy ulicy Brzozowej w Warszawie. Przestrzeń ta była w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku pracownią rzeźbiarki Aliny Szapocznikow. Postawę twórczą Szapocznikow cechowały – jak piszą organizatorki – przede wszystkim odwaga w eksperymentowaniu z materią, formą i tematyką prac oraz przełamywaniem tabu, i.a. poszukiwanie namacalności życia, cielesności, przemijalności, transgresji, sprawczości. XXX Seminarium Feministyczne towarzyszy zakończeniu organizowanej w Fundacji Alina wystawy „Change of Life” Moniki Mamzety, która w swoich pracach dekonstruuje kulturowe/przedmiotowe postrzeganie ciała i zwraca uwagę na biologię nierozerwalnie związaną z kobiecym życiem. Odpowiadając na zaproszenie do zorganizowania tu kolejnej edycji Seminarium Feministycznego przędziemy dalej powyższe wątki. Czym jest doskonałość ciała? Czy kryzys ciała może stać się impulsem do praktyki twórczej, badawczej; do tworzenia społeczności? W jaki sposób wyjątkowość ciała kształtują jego przemiany takie jak np.: choroba, zabiegi medyczne, dziedzictwo genetyczne, ślady upływu czasu? Jak manifestuje się w sztuce temat opieki medycznej? Czy praktyka artystyczna może być tożsama z praktyką leczenia?

Ilustracja: Sylwia Gorak, DRAWING PERFORMANCE – looking for the light-switch in the fair room, Londyn, Byam Shawn School Of Arts, dzięki uprzejmości artystki

Zapraszamy na XXIX Seminarium Feministyczne
Nowa zbiorowość – o dzisiejszych perspektywach na sztukę kobiet lat 70. XX wieku
7 października 2023, godz. 15.00-18.00
lokal_30, Warszawa
live streaming na fb lokal_30

Osoby zajmujące się historią sztuki, jak i osoby artystyczne poszukujące feministycznej genealogii dla swoich praktyk, rewidują dziś język i kanon polskiej historii sztuki. W efekcie przywracają pamięć o twórczyniach, które ze względu na m.in. płeć, klasę czy wiek funkcjonowały poza albo na marginesach świata sztuki.

Do niedawna narracje na temat sztuki lat 70. dotyczyły przede wszystkim problemów artykułowanych z perspektywy postulatów feminizmu drugiej fali. Współcześnie, osoby badające ten temat zwracają się w stronę lokalnych kontekstów i odchodzą od zachodnich dyskursów historii sztuki o kolonialnym charakterze. Rezygnują także z jednowymiarowego określenia „sztuka feministyczna” na rzecz istniejącej, wielowymiarowej praktyki oraz polityki emancypacji. Uwzględniają sprawczość kobiet i formy ich wzajemnej? współpracy, a także podejmują się intersekcjonalnej analizy historii kobiecej pracy o charakterze reprodukcyjnym czy afektywnym, podważając przy tym heteronormatywne wzorce.

Przykładem takiej reorientacji jest niedawno wydana książka Agaty Jakubowskiej „Sztuka i emancypacja kobiet w socjalistycznej Polsce. Przypadek Marii Pinińskiej-Bereś“. Autorka wnioskuje o zmianę paradygmatu. Sztuka kobiet w socjalistycznej Europie powinna być analizowana z perspektywy lokalnej, stanowiącej naturalne środowisko danych artystek. Postuluje o zmianę praktyki epistemologicznej, w tym ujęciu koncepcje świata zachodniego są jedynie komponentami wchodzącymi w dialog z procesami regionalnymi.

Na XXIX Seminarium Feministycznym chcemy wspólnie przyjrzeć się nowemu horyzontowi badawczemu i dzisiejszym praktykom: artystycznym, badawczym i teoretycznym względem sztuki kobiet lat 70. Tytułowa „nowa zbiorowość” wiąże się zarówno z pokoleniową zmianą, jak i ze świadomością wspólnej – pluralistycznej i zróżnicowanej herstorii wszystkich osób zajmujących się na różnych polach sztuką kobiet i sztuką feministyczną w Polsce po 1989 roku. Postawie bardzo bliskiej samym założeniom SemFem.

Program wystąpień:
1.Wiktoria Szczupacka, “1975 – Warszawskie wystawy zorganizowane z okazji Międzynarodowego Roku Kobiet. Usytuowane studium przypadku – państwowy feminizm i sztuka”
2. Małgorzata Miśniakiewicz, “Perspektywa infrastrukturalna”
3. Paulina Olszewska, “Transpokoleniowe dialogi artystyczne w warszawskiej Galerii Studio”
4. Alicja Patanowska, “Krystyna Cybińska, Magdalena Abakanowicz i Judy Chicago. Jak rzemiosło pomaga mi odzyskiwać kontakt z własnym ciałem”
5. Monika Waraxa, “Oko serca i prace solarystyczne Hanny Orzechowskiej”

Ilustracja: Hanna Orzechowska, akwarela, 1948-49

Zapraszamy na XXVIII Seminarium Feministyczne
“Z rozkoszą. O radykalnej czułości postpornografii”
Kino Muranów (sala Zbyszek), Warszawa, 17 czerwca 2023, godz. 12.00-14.30
Ta edycja Seminarium będzie się odbywać w trakcie Post Pxrn Film Festival Warsaw.

Program Seminarium:
KAROLINA WIKTOR
Oswoić porno
ALEKSANDRA KLUCZYK
Znaczenie reprezentacji wizualnych osób pracujących seksualnie w dyskursie publicznym
MAJA SMOSZNA
„Chore rozkosze” o praktyce Ani Nowak
MARTYNA MILLER
“Sexinsitu” – rosnące archiwum seksualnych doświadczeń
DANIELA WEISS
„when the lights go on in the darkroom” – queer and trans bodies

Autorstwo terminu “post-porn” przypisuje się fotografowi Winkowi van Kempen. W latach 80. grupa osób: Veronica Vera, Frank Moores, Candida Royale and Leigh Gates oraz pracująca w latach 80. w branży mainstreamowej pornografii Annie Sprinkle, zwróciły uwagę na konieczność stworzenia alternatywy uwzględniającej potrzeby kobiet oraz mniejszości seksualnych, a także odrzucenie uprzedmiotowienia aktorek_ów i zmianę estetyki gatunku na mniej przemocową. W latach 90. ruch proseksualnego feminizmu zyskał na znaczeniu, a o swoje prawa w tej sferze zaczęły upominać się również o soby ze społeczności trans, osoby zniepełnosprawnościami, czy starsze. Z czasem feministyczne porno stało się też pornem queerowym.
Jednocześnie post-porn stał się istotną strategią dla artystek_ów pracujących w obszarze filmu, sztuki wideo, fotografii, obiektu, performansu i wielu innych dziedzin. W latach 90. osoby zaangażowane w feministyczne porno zaczęły organizować własne nagrody i festiwale. Jednym z nich jest organizowany już po raz drugi, pomiędzy 13 a 18 czerwca 2023, Post Pxrn Film Festival Warsaw. Jego kuratorka, Aga Szreder i kurator Rafał Żwirek, tak deklarują na stronie festiwalu: “Wszyscy mamy ciała i niezbywalne prawo do tego, by się nimi cieszyć i używać ich tak, jak chcemy”.
Post-pornografia jest w swych założeniach antykapitalistyczna, anty patriarchalna i antyprzemocowa. Zwraca się przeciw instrumentalnemu traktowaniu osób pracujących w przynoszącym milionowe korzyści przemyśle pornograficznym. Odrzuca również powielanie odrealnionych kanonów seksualnej atrakcyjności, dąży do akceptacji różnorodności, wielości. Upomina się o prawa osób seksworkerskich, a także o prawa reprodukcyjne. Stanowi potężną dawkę wolności, a jednocześnie wskazuje jak o tą wolność, łamiąc systemowe ograniczenia, mamy się upominać. W tym rozumieniu jest ruchem prospołecznym, ruchem radykalnej czułości i troski, którą otacza również istoty nieludzkie i całą planetę, popierając tym samym aktywność osób ekoseksualnych. Istotą post-pornu jest coś więcej niż tylko wywołanie podniecenia seksualnego, ma dostarczać również podniety intelektualnej, a nawet doznań duchowych.

zdjęcie: dzięki uprzejmości Lady Moniq

Zapraszamy na XXVII Seminarium Feministyczne:
„Troska. Troskliwe działania i epistemologie”
1 kwietnia 2023, 15:00 – 18:00
Galeria Studio, Plac Defilad 1 PKiN, Warszawa

Plan seminarium:

Karolina Wilczyńska, Maintenance artist Mierle Laderman Ukeles jako figura „Uniwersalnej Opiekunki” w feministycznej wizji państwa opiekuńczego
Katarzyna Lewandowska, Ja? w stronę troski widoczności / intersekcjonalne strategie kuratorskie
Martyna Jastrzębska, W niemocy wrażliwie patrzę do siebie
Iwona Teodorczuk-Możdżyńska, Troska: uparte naprawianie świata
Joanna Pawlik, Inkluzywność jako troska, zindywidualizowana współpraca jako metoda kreacji zbiorowej.
Plenum Osób Opiekujących Się, Nie widać mnie

„Troska” to tytuł zaproponowany w 1969 roku przez Mierle Laderman Ukeles dla wystawy, która w historii sztuki zachowała się w formie „Manifestu dla Sztuki Utrzymania”. Wystawa „Care” miała składać się z trzech części – osobistej, ogólnej i dotyczącej utrzymania ziemi.
Ukeles rozpoczyna swój manifest od podziału rzeczywistości na pola życia i śmierci. Instynkt śmierci, pisze Ukeles, kojarzy się z separacją, indywidualnością i awangardą: „podążać swoją drogą ku śmierci, robić swoje”. Z kolei instynkt życiowy jest reprezentowany przez jedność, wieczny powrót, utrzymanie gatunku, opiekę, podtrzymujące systemy i działania, równowagę. Ukeles rozróżnia przy tym dwa główne systemy organizacyjne: Postęp i Utrzymanie (Development and Maintenance), gdzie utrzymanie obejmuje nie tylko zrównoważone relacje społeczne i środowisko naturalne (troskę o ziemię), ale także troskę o siebie.
W najbliższym Seminarium Feministycznym powracamy do tematu troski – który Ukeles wprowadziła do sztuki pół wieku temu – jako nigdy nie wyczerpanego i zawsze aktualnego. Troskę interpretujemy wielopoziomowo – odnosząc ją do wszelkiego rodzaju wspierających, powtarzalnych, często niewidocznych czynności, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania danego systemu – takiego jak archiwum, technologia, zasoby, rodzina, środowisko. Troska związana jest zarówno z historią codziennej pracy kobiet, jak i historią sztuki i dorobku artystycznego. Ale troska to też uczucie niepokoju, jakiego doznajemy myśląc o przyszłości.

Podczas XXVII Seminarium Feministycznego zastanawiamy się, w jaki sposób sztuka może aktywować lub reaktywować koncepcje i praktyki troski. Na ile troskliwe wysiłki, działania i epistemologie konstruują i warunkują nasz sposób bycia w świecie? Jak możemy przekierować systemy przemocowe w systemy troskliwe? Jak poprzez sztukę możemy wspólnie troszczyć się o siebie? Jakie relacje mogą wyłonić się dzięki takiemu działaniu? Jak wcielać praktyki opiekuńcze w praktykę artystyczną?

zdjęcie: dzięki uprzjemości Katarzyny Lewandowskiej

Zapraszamy na XXVI Seminarium Feministyczne:
„O alternatywnych sposobach opowiadania świata”
14 stycznia 2023, 15:00 – 18:00
lokal_30, Warszawa i online fb streaming na @lokal_30

Plan seminarium:

Małgorzata Król „Polska 2410”
Natalia Cieślak „Przeszłość jako przyszłość? O Realnej niemożliwości Iwony Demko”
Agata Jarosławiec „Pamięć somatyczna jako archiwum ludowej tożsamości”
Wera Morawiec „jak snuć opowieść przez gotowanie mitu”
Agata Read „OWULARIA – wizualizacja alternatywnego świata i proces definiowania fotografii feministycznej”

Świat strukturyzują dyskursy, mające określony, własny podmiot i zbiór pojęć, prawd oraz rozpoznań decydujących o tym, co jest, a co nie jest rzeczywiste. W świecie, w którym panuje dyskurs patriarchalny podmiotem jest mężczyzna, a więc przeszłość opowiadana jest na sposób męski, przyszłość wyobrażana w męskich kategoriach, męski jest język oraz to, co dozwolone, słuszne, prawdziwe i możliwe. To, co nie mieści się w obrębie patriarchalnej opowieści o świecie, wkładane jest między bajki. W jaki sposób w takim świecie, będąc podmiotem niemęskim i/lub nieheteronormatywnym, mówić i samostanowić o sobie, wyrażać siebie i swoje zdanie, snuć marzenia i konstruować feministyczno-queerowe przyszłości?

Jedną z odpowiedzi jest język bajki i bliskich jej legendy, bujdy, bredni, tego, co nierealne, wyobrażone lub kontrfaktyczne, a także feministyczna spekulacyjna fabuła. To, co nie wpisuje się w “racjonalną” i jedynie prawdziwą, patriarchalną wizję świata, ma wobec niej potencjał wywrotowy. Hrabina Marie Catherine d’Aulnoy pisząc w XVII w. Les Contes des Fées, krytykowała dwór francuski, panujące na nim zwyczaje i konwencje, które odbierały kobietom sprawczość i wolność. Odzyskana dla feminizmu figura wiedźmy stała się w latach 70-tych matronką amerykańskich grup W.I.T.C.H. czy francuskiego feministycznego magazynu Sorcières. Wróżka czuwała nad queerowymi RadicalFaeries. Sfera tego, co zdyskredytowane jako nieprawdziwe, w rękach kobiet i queerów – podmiotów deprecjonowanych, które podobnie jak sama fantazja nie pasują do patriarchalnej wizji świata, może stanowić przepełnioną potencjalnościami przestrzeń wolności i siły.

Podczas styczniowego Seminarium Feministycznego rozważymy jakiego rodzaju możliwości opracowywania nowych przyszłości oferuje nieprawda, porozmawiać o wyobrażeniach, które stanowić mogą ostoję czy być laboratoriami dla nowych myśli i języków oraz rezerwuarami alternatywnych form życia, tożsamości i funkcjonowania w świecie. Będziemy pytać o rolę fantazji w procesie odzyskiwania – queerowania i herstoryzowania – przeszłości oraz poddawania krytyce obecnych, krzywdzących i jednostronnych, sposobów nazywania, odczuwania i narratywizowania świata, opowiadania tego, czego powiedzieć głośno nie wolno lub nie da się wyrazić “racjonalnym” językiem oraz o figury fantastyczne, które stały się narzędziami emancypacji kobiet i queerów.

Seminarium będzie wydarzeniem towarzyszącym wystawie “Polska 2410”, artystka: Julia Woronowicz, kuratorka: Małgorzata Król, 16.12.2022-10.02.2023, lokal_30

pic: Iwona Demko, „Studentki podczas zajęć z malarstwa w pracowni profesory Józefy Mehoffer, Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie, grudzień 1933”, z cyklu „Realna niemożliwość”, 2020.
W tle (najdalej) widoczna Zofia Sieniawska-Majewska (malarka), Iwona Demko (artystka wizualna), Irena Lorentowicz (malarka, scenografka), Maria Prawdzic Szczawińska (malarka), Zofia Piramowicz (malarka) jako Józefa Mehoffer.
W oryginale: „Studenci podczas zajęć z malarstwa w pracowni profesora Józefa Mehoffera”, Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie. Narodowe Archiwum Cyfrowe, sygn.: 1-N-3152-6, 1-K-4651, 1-K-5174a, 1-K-4086, 1-K-5358,51-772-3.